Η απόρριψη είναι μια εμπειρία που έχουν βιώσει όλοι οι άνθρωποι ακόμα και οι πιο πετυχημένοι . Το πρόβλημα είναι πως θα διαχειριστούμε αυτό το γεγονός αν δηλαδή θα είναι το εφαλτήριο για νέες προσπάθειες ή αν ο φόβος της απόρριψης θα μας παγιδέψει και θα μας αδρανοποιήσει. Αν καλλιεργήσετε την παράλογη πεποίθηση ότι οι γύρω σας δεν θα σας αποδεχθούν και θα σας απορρίψουν λόγω της προσωπικότητας σας, της εμφάνισης σας ή των πεποιθήσεων σας τότε ο φόβος σας αυτός θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην επαγγελματική, κοινωνική και προσωπική σας ζωή.
Πως εκδηλώνεται ο φόβος της απόρριψης;
1) Κάθε φορά που αποτυγχάνετε μπορεί να νιώθετε ότι είστε ανίκανοι να πραγματοποιήσετε τα όνειρα σας και σας δημιουργείται η πεποίθηση ότι δεν είστε ενδιαφέροντες ή αξιόλογοι για τους άλλους.
2) Αν σας απορρίψουν νιώθετε ενοχές γιατί πιστεύετε ότι έχετε απογοητεύσει αυτούς που νοιάζονται για εσάς.
3) Προτιμάται να δημιουργήσετε στους άλλους την πεποίθηση ότι είστε άτομο με μέτριες ικανότητες έτσι ώστε να μην έχουν την προσδοκία να πετύχετε.
4) Όταν πρόκειται να προσπαθήσετε για ένα στόχο όπου υπάρχει η πιθανότητα της απόρριψης μπορεί να εκδηλωθούν σωματικά συμπτώματα όπως στομαχόπονος ή κεφαλαλγία που σας εμποδίζουν να προσπαθήσετε.
5) Δεν έχετε την δύναμη να εκφράσετε μια διαφορετική άποψη ούτε να εκδηλώσετε τη δική σας προσωπική ταυτότητα.
6) Είστε δυσαρεστημένοι με την ζωή σας αλλά δεν το εκδηλώνετε παρά εσωτερικεύετε το θυμό και την λύπη σας.
7) Θεωρείτε ότι οι άλλοι είναι ανώτεροι από εσάς και φοράτε διαφορετικά κατά περίπτωση προσωπεία για να τους ευχαριστήσετε.
Ο φόβος της απόρριψης δεν είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης αλλά καλλιεργείται όταν ερχόμαστε σε επαφή με τους άλλους. Κάποιες από τις αιτίες είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση που μπορεί να οφείλεται σε εμπειρίες της παιδικής ηλικίας ή σε μια τραυματική εμπειρία απόρριψης που βιώσατε κάποια στιγμή στη ζωή σας. Κάποιος άλλος λόγος μπορεί να είναι ότι καθώς μεγαλώνατε σας συνέκριναν υπερβολικά με άλλα άτομα με αποτέλεσμα να σας δημιουργηθεί η αντίληψη ότι για να έχετε κάποια αξία θα πρέπει να υιοθετήσετε την προσωπικότητα αυτών των ατόμων.
Ποιες είναι οι συνέπειες του φόβου της απόρριψης;
1) Αποτελεί εμπόδιο στο να εκφράσετε τις προσωπικές σας ανάγκες και απόψεις. Με άλλα λόγια λέτε και κάνετε πράγματα όχι γιατί τα πιστεύετε αλλά γιατί νομίζετε ότι με το να συμφωνείτε με τους άλλους μειώνετε η πιθανότητα να σας απορρίψουν.
2) Οδηγεί στο να μιμείστε την συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων. Ο φόβος της απόρριψης έχει σαν συνέπεια να φοβάστε να είστε διαφορετικός και μοναδικός. Πολλές φορές μπορεί να αντιγράφετε τον τρόπο που οι άλλοι ντύνονται μιλούν και λειτουργούν ή να υιοθετείτε τις αξίες και τις πεποιθήσεις τους σαν δικές σας, με αποτέλεσμα να καταλήγετε στο να ζείτε ίσως τη ζωή των άλλων και όχι την δική σας.
3) Εξαρτάστε υπερβολικά από τους άλλους. Εφόσον φοβάστε να εκφράσετε τη δική σας γνώμη και τις πραγματικές σας ανάγκες αλλά η ευτυχία σας στηρίζεται κυρίως στην αποδοχή των άλλων εξελίσσεστε σε ένα πλήρως εξαρτώμενο άτομο.
4) Είστε εύκολος στόχος πιθανής χειραγώγησης. Εφόσον οι γύρω σας αντιλαμβάνονται ότι έχετε ανάγκη την αποδοχή τους μπορούν πιο εύκολα να σας χειριστούν για τους δικούς τους σκοπούς ή να σας θεωρήσουν δεδομένους.
5) Εκδηλώνετε μια παθητικό-επιθετική συμπεριφορά σε διάφορες καταστάσεις. Εφόσον καταπιέζετε τις ανάγκες σας εξαιτίας του φόβου της απόρριψης πολλές φορές χρονοτριβείτε, παραπονιέστε ή εργάζεστε χωρίς κίνητρο στη δουλειά σας. Στη προσωπική σας ζωή, για παράδειγμα στο γάμο σας μπορεί είτε να μην εκφράζετε τις δικές σας ανάγκες είτε να θυμώνετε επειδή υποχωρείτε στις ανάγκες του άλλου είτε ακόμα να εκδηλώνετε ελεγκτικές συμπεριφορές όπως το να ψάχνετε το κινητό του συντρόφου σας γιατί ο φόβος της απόρριψης πιθανόν να εξελίσσεται σε φόβο εγκατάλειψης.
Πώς να ξεπεράσετε το φόβο της απόρριψης;
1) Συνειδητοποιήστε ότι η απόρριψη είναι πάντοτε μια πιθανότητα. Είναι μια εμπειρία που βιώνουν χιλιάδες άνθρωποι, είναι ένα κομμάτι της ζωής μας και αν συμβεί δεν σημαίνει ότι ο κόσμος είναι εναντίον σας. Για παράδειγμα αν κάνετε αίτηση για μια δουλειά το ίδιο θα κάνουν και χίλια ακόμη άτομα επομένως η απόρριψη μπορεί να είναι άπλα ένα πιθανό γεγονός.
2) Αντιμετωπίστε την απόρριψη σαν μια εμπειρία. Αντί να φοβάστε την απόρριψη θεωρείστε ότι αν συμβεί είναι μια ευκαιρία να μάθετε από τα λάθη σας.
3) Μην εγκαταλείπετε το κίνητρο για προσπάθεια. Εκμεταλλευτείτε όλες τις πιθανές ευκαιρίες και μην αφήνετε το φόβο σας να σας περιορίσει. Για παράδειγμα αν επιμένετε να ψάχνετε για δουλειά και στέλνετε συνεχώς αιτήσεις αυξάνονται οι πιθανότητες να σας δεχτούν.
4) Αναζητήστε τις πιθανές αιτίες μιας απόρριψης. Όταν σας απορρίπτουν μη θεωρήσετε ότι αυτό οφείλεται στη δική σας ανικανότητα. Για παράδειγμα αν σας έχουν αρνηθεί ένα ραντεβού αυτό μπορεί να οφείλεται όχι στη δική σας ανεπάρκεια αλλά ίσως το άτομο αυτό να έχει πρόσφατα χωρίσει από μια μακροχρόνια σχέση και να μην θέλει να δεσμευτεί τόσο σύντομα.
5) Εκτιμήστε τον εαυτό σας. Να έχετε εμπιστοσύνη στις ικανότητες σας και να μην ζητάτε συνεχώς επιβεβαίωση από τους άλλους. Ο μόνος υπεύθυνος για τον εαυτό σας είστε εσείς. Συμπληρώστε μια λίστα από τις πράξεις σας για τις οποίες σας είστε περήφανοι γιατί αυτό θα σας βοηθήσει να ξαναχτίσετε την εμπιστοσύνη στον εαυτό σας.
6) Να είστε δημιουργικοί και να δοκιμάζετε καινούργια πράγματα. Εμπλουτίστε το χρόνο σας με δραστηριότητες που αγαπάτε γιατί έτσι θα έχετε μια πιο θετική στάση για την ζωή σας.
Η διαχείριση του φόβου της απόρριψης είναι μια διαδικασία η οποία στηρίζεται στο χτίσιμο της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης σας. Σαν μέλη ενός κοινωνικού συνόλου είναι φυσιολογικό να σας κρίνουν και πολλές φορές να σας απορρίπτουν . Μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε το φόβο της απόρριψης αναπτύσσοντας τις κοινωνικές σας δεξιότητες καθώς και την ικανότητα να εκφράζετε τις ανάγκες σας και να υπερασπίζεστε τον εαυτό σας όταν απαιτείται. Όσο μεγαλύτερη εμπιστοσύνη έχετε στον εαυτό σας τόσο περισσότερο και οι άλλοι θα σας υπολογίζουν.
Πηγές : 1) How to overcome the fear of rejection and improve your self- Esteem by Katherine Hurst
2) How to overcome the fear of rejection and regain your Self – Confidence by Adam Sicinski
Εικόνα από : Bustle.com
Επιβατιανού Αντιγόνη
Συμβουλευτική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
MSc in Counseling Studies, University of Edinburgh
Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία
Email ꞉ info@ antigoniepivatianou.gr
