Οι γιορτές είναι για τους περισσότερους η πιο αγαπημένη περίοδος του χρόνου όχι όμως για όλους. Ενώ όλες οι πόλεις είναι στολισμένες και εικόνες ομορφιάς και χαράς κατακλύζουν τις βιτρίνες, τα περιοδικά, την τηλεόραση, η πραγματικότητα δεν είναι τόσο ιδανική για όσους έχουν πρόσφατα βιώσει δυσάρεστες και στρεσσογόνες καταστάσεις όπως μια απώλεια είτε ενός αγαπημένου προσώπου είτε της εργασίας τους. Η μοναξιά τους γίνεται πιο οδυνηρή γιατί είναι φυσιολογικό να ανατρέχουν στο παρελθόν και να αναπολούν προηγούμενες ευτυχισμένες ημέρες εορτών. Για το λόγο αυτό ο μήνας Δεκέμβριος μπορεί να είναι μια δύσκολη περίοδος για τους ανθρώπους που βιώνουν οικογενειακά προβλήματα, προβλήματα στις σχέσεις τους αλλά και στον επαγγελματικό τομέα.
Μερικοί παράγοντες κινδύνου που μπορεί να ενισχύσουν την μελαγχολία των εορτών είναι οι εξής:
1) Θέσπιση μη ρεαλιστικών στόχων. Όταν υπάρχουν υψηλές προσδοκίες για μια υπέροχη περίοδο εορτών , υπάρχει κίνδυνος να νιώσετε απογοήτευση αλλά και έντονη θλίψη. Είναι σημαντικό από το οικογενειακό περιβάλλον να περιορίζονται οι απαιτήσεις για τις γιορτές στα πλαίσια του εφικτού και να μην υπάρχουν ελπίδες να είναι όλα τέλεια χωρίς ‘’συννεφάκια’’. Αν υπάρχουν εντάσεις στην οικογένεια ή αν υπάρχει πρόσφατη τραυματική εμπειρία απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου η πιεστική προσπάθεια να είναι όλα τέλεια, οδηγεί σε άγχος και απογοήτευση. Αν συνειδητοποιήσετε ότι οι γιορτές θα τελειώσουν ,εκτιμήσετε σωστά την πραγματική κατάσταση και είσαστε ευγνώμονες με αυτά που έχετε τότε καλλιεργείτε το σωστό αντίδοτο απέναντι στα αρνητικά συναισθήματα των εορτών.
2) Υπερπροσπάθεια να είναι όλα τέλεια. Η πίεση κατά την διάρκεια των εορτών να οργανώσετε το τέλειο δείπνο, να παρευρεθείτε σε όλες τις εκδηλώσεις, να αγοράσετε τα σωστά δώρα μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και έτσι να χαθεί το πραγματικό νόημα αυτών των ημερών. Αν εγκλωβιστείτε από το αίσθημα της τελειομανίας και από τον φόβο μήπως τα μέλη της οικογένειας σας απογοητευτούν αν κάτι πάει στραβά τότε η γενικευμένη αγωνία σας μπορεί να σας καταβάλει.
3) Η σύγκριση της ζωή σας με τις ζωές των άλλων . Είναι δύσκολο σε κάθε εποχή του χρόνου και ιδιαίτερα των εορτών ο κάθε άνθρωπος να μην συγκρίνει την ζωή του με αυτές των φίλων του. Εάν η οικογένεια σας δεν είναι τόσο τέλεια, αν έχετε βιώσει τραυματικές καταστάσεις όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου ή ένα διαζύγιο η σύγκριση αυτή είναι ένας ενισχυτικός παράγοντας για να νιώθετε περισσότερο λύπη και απομόνωση. Θα πρέπει να σκεφτείτε ότι όλες οι οικογένειες και όλοι οι άνθρωποι έχουν προβλήματα και κατά συνέπεια αυτή η σύγκριση είναι ουτοπική.
4) Παραμέληση του εαυτού μας. Για πολλούς ανθρώπους ο Δεκέμβριος είναι ο πιο πιεστικός μήνας. Συνήθως η ένταση της δουλειάς είναι μεγαλύτερη, οι κοινωνικές υποχρεώσεις περισσότερες με αποτέλεσμα να μην ασχολούμαστε με ενδιαφέροντα που μας κάνουν να νιώθουμε πιο υγιείς και ευτυχισμένοι όπως μαθήματα γιόγκα, τρέξιμο μαθήματα διαλογισμού κα. Η παραμέληση των υγιεινών αυτών συνηθειών σας σε συνδυασμό με την κατανάλωση υπερβολικού ποτού κατά την διάρκεια των εορτών μπορεί να προκαλέσουν άγχος, αγωνία και έντονη μελαγχολία.
Για να διαχειριστείτε την μελαγχολία κατά την γιορτινή αυτή περίοδο θα πρέπει:
1) Να αποδεχτείτε τα συναισθήματα σας. Αν κάποιος από τους κοντινούς σας ανθρώπους έχει φύγει από την ζωή ή αν έχετε χωρίσει από τον αγαπημένο σας, θα πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι είναι φυσιολογικό να νιώθετε λύπη και να εκφράζετε τα αρνητικά σας συναισθήματα. Δεν μπορείτε να πιέσετε τον εαυτό σας να είστε χαρούμενοι επειδή απλά και μόνο είναι περίοδος εορτών.
2) Να κοινωνικοποιηθείτε. Αν νιώθετε μόνοι και απομονωμένοι μπορείτε να συμμετέχετε σε κοινωνικές εκδηλώσεις γιατί έτσι θα νιώσετε ότι ανήκετε σε ένα σύνολο. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να προσφέρετε την βοήθεια σας σε κάποιους άλλους συνανθρώπους γιατί έτσι θα νιώσετε χρήσιμοι και είναι πιθανόν να δημιουργήσετε καινούργιες φιλίες.
3) Παραμερίστε τις διαφορές. Δεχτείτε την οικογένεια και τους φίλους σας όπως είναι ακόμα και αν δεν ανταποκρίνονται σε όλες τις προσδοκίες σας. Αφήστε κατά μέρος τις διαφορές και συζητήστε σε έναν πιο κατάλληλο χρόνο.
4) Να αρνείστε οποιαδήποτε πρόσκληση από φίλους ή ακόμα και από την οικογένεια όταν νιώθετε ότι δεν σας ικανοποιεί. Η υποχρεωτική αποδοχή όλων των προσκλήσεων αυξάνει το άγχος και την πίεση. Μην έχετε φόβο ότι θα παρεξηγηθείτε γιατί αυτοί που σας αγαπούν πραγματικά θα σας καταλάβουν.
5) Να είστε ρεαλιστές. Οι γιορτές δεν μπορεί να είναι πάντα τέλειες ή ακριβώς όπως ήταν την προηγούμενη ευτυχισμένη χρονιά. Όπως όλα αλλάζουν έτσι και τα κοντινά σας πρόσωπα είναι πιθανόν να απομακρυνθούν από κοντά σας γιατί η απώλεια είναι αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής. Σεβαστείτε τις σχέσεις που έχετε τώρα, προσπαθείτε να δημιουργήσετε καινούργιες και να θυμάστε ότι το γιορτινό πνεύμα δεν μπορεί να σβήσει τις δυσάρεστες καταστάσεις που ίσως βιώνετε αυτή την χρονική περίοδο.
Επιβατιανού Αντιγόνη
Συμβουλευτική ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
MSc in Counseling Studies, University of Edinburgh
Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία
Email ꞉ info@ antigoniepivatianou.gr
http꞉ // www. antigoniepivatianou.gr